Σήμερα, 8 Απριλίου 2011, τα Τεταρτάκια επισκεφθήκαν το Μέτσοβο.
Η εκδρομή μας ξεκίνησε σχεδόν με μία ώρα καθυστέρηση, δηλαδή περίπου στις εννέα το πρωί, χωρίς δική μας υπαιτιότητα. Αν και μας δυσαρέστηκε πολύ αυτή η αναποδιά, ήταν ευτυχώς το μόνο άσχημο στη σημερινή μας εξόρμηση.
Φτάσαμε στο Μέτσοβο διασχίζοντας τον υπερσύγχρονο οδικό άξονα της Εγνατίας γύρω στις 10 το πρωί. Καθώς όλοι διαμαρτύρονταν πως γουργούριζε από την πείνα η κοιλίτσα τους, κατευθυνθήκαμε στο λοφάκι που βρίσκεται στο κέντρο του Μετσόβου και αμέσως ανοίξαμε τα εκδρομικά μας σακίδια. Ας μην περιγράψω τι και τι βγήκε από μέσα, γιατί θα σας τρέχουν τα σάλια! Ας είναι όμως καλά τα χρυσά χεράκια της κάθε μανούλας!
Ένα Τεταρτάκι θαυμάζει τα πολεμικά πλοία που δείχνει αυτός ο πίνακας της Πινακοθήκης Αβέρωφ.
Ενδιαφέρον για τις θαλασσογραφίες έδειξαν και τα κορίτσια της τάξης μας. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει κι αλλιώς; Αφού η τάξη μας αποτελεί μέλος της Helmepa Junior;
Εξάλλου στους στόχους της σημερινής μας διδακτικής επίσκεψης ήταν η γνωριμία των παιδιών με τις τεχνοτροπίες μεγάλων ζωγράφων μια και το διάστημα αυτό καταγινόμαστε με την ετοιμασία των έργων που θα στείλουμε στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ζωγραφικής της αγαπημένης μας Helmepa και που έχει ως θέμα: "Θάλασσα, δάση και βουνά είναι ο θησαυρός μας. Ας τα προστατεύουμε όπως τον εαυτό μας!"
Κρίνοντας μάλιστα από τον τίτλο του θέματος μπορεί κανείς να αντιληφθεί πως συνολικά η επίσκεψη στο Μέτσοβο υπηρέτησε με πολλούς τρόπους την επιτυχημένη συμμετοχή των μαθητών στο διαγωνισμό αφού εκτός από τις εικόνες της θάλασσας που καθημερινά αντικρίζουμε από τα παραθύρια της τάξης μας, γέμισε το κεφαλάκι τους με εικόνες και από την άλλη Ελλάδα, την ορεινή και των δασών. Ταυτόχρονα έλαβαν το μήνυμα της προστασίας της κληρονομιάς μας και της εθελοντικής προσφοράς μέσα από την επαφή τους με το έργο των μεγάλων ευεργετών της οικογένειας Αβέρωφ.
Να προσθέσουμε εδώ ότι οι διδακτικές επισκέψεις τότε μόνο έχουν νόημα όταν συμβάλλουν στους στόχους του αναλυτικού προγράμματος και εντάσσονται στις μαθησιακές δραστηριότητες, όπως δηλαδή προβλέπουν και οι αντίστοιχες εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας. Σκοπός δηλαδή των επισκέψεων αυτών δεν είναι απλά και μόνο η ψυχαγωγία και πολύ περισσότερο δεν είναι η διασκέδαση και μόνο. Ευτελίζουμε το νόημα του θεσμού των διδακτικών επισκέψεων όταν τις περιορίζουμε σε τυχαίες εξόδους από το σχολείο λες και το σχολείο είναι φυλακή και βγάζουμε τα παιδιά περίπατο για να ξεσκάσουν όπως και οι δεσμοφύλακες τους φυλακισμένους.
Εδώ μπορεί κανείς να διαβάσει και την κείμενη νομοθεσία για τις διδακτικές επισκέψεις, όπως δημοσιεύεται στο σάιτ του υπουργείου Παιδείας. Και ιδιαίτερα εδώ, στις σελίδες του 201 Προεδρικού Διατάγματος απ' όπου και παραθέτουμε τα εξής:
3. Εκδρομές - διδακτικές επισκέψεις
Γενικά: (1) Οι μετακινήσεις - επισκέψεις εκτός σχολείου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: - Ημερήσια διδακτική εκδρομή - Διδακτικές επισκέψεις - συμμετοχή σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες (2) Και οι δύο κατηγορίες εντάσσονται στην εκπαιδευτική διαδικασία και υπηρετούν διδακτικούς και παιδαγωγικούς σκοπούς του αναλυτικού προγράμματος. Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ετήσιου σχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου. σε επίπεδο τάξης και σχολικής μονάδας, και δεσμεύουν για τη συμμετοχή όλους τους εκπαιδευτικούς. [...]
γ. Διδακτικές επισκέψεις - συμμετοχή σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες Παρέχεται η δυνατότητα στις τάξεις και τις σχολικές μονάδες να επιλέγουν με προσοχή τους επισκέψιμους χώρους ιστορικής και πολιτιστικής αναφοράς (Μουσεία, θέατρα, Χώροι Εκθέσεων, Βιβλιοθήκες, Εργαστήρια), μονάδες παραγωγής, αξιοθέατα κτλ, και να οργανώνουν στη συνέχεια τις επισκέψεις τους, οι οποίες δεν θα γίνονται κατά τρόπο τυχαίο και αποσπασματικό, αλλά με προγραμματισμένες δράσεις και ένταξή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. [...]
Στην Αθήνα, όπου όσο και αν δε μας αρέσει χτυπά η καρδιά όλων των σύγχρονων εξελίξεων, είναι σύνηθες φαινόμενο να οργανώνονται από μεγάλα μουσεία ειδικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς ώστε να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα εφόδια για υλοποίηση επιτυχημένων επισκέψεων σε αυτά με τους μαθητές τους. (πχ Μουσείο Μπενάκη) Αλλά και στο πανεπιστήμιο έχει πλέον εισαχθεί το μάθημα της Μουσειοδιδακτικής και της Μουσειολογίας, κλάδων της νέας επιστήμης της Μουσειοπαιδαγωγικής. *
Η εξέλιξη αυτής της επιστήμης και τα πορίσματά της είναι που έχουν επηρεάσει τόσο το θεσμικό πλαίσιο για τις διδακτικές επισκέψεις όσο και τη σημερινή οργάνωση των μουσείων που απευθύνονται σε παιδιά και όχι μόνο. Έτσι οι σχολικές εκδρομές που εμείς οι μεγαλύτεροι θυμόμαστε ότι πηγαίναμε ως παιδιά θεωρούνται πλέον ένας απαρχαιωμένος θεσμός που όχι μόνο δε συμβαδίζουν με τη σύγχρονη παιδαγωγική αλλά και δε συνάδουν με το σημερινό επίπεδο πολιτισμού της χώρας μας.
Τα τονίζουμε όλα αυτά γιατί συχνά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιες ξεπερασμένες αντιλήψεις και που επηρεάζουν τους γονείς των μαθητών στο να δώσουν την έγκρισή τους για συμμετοχή του παιδιού τους στις διδακτικές επισκέψεις. Από μία μεριά έχουν βεβαίως το δίκιο τους οι γονείς. Γιατί δεν είναι όσο θα έπρεπε ενημερωμένοι για τις αλλαγές που υπάρχουν στο νέο σχολείο κι αυτό ακριβώς προσπαθούμε να θεραπεύσουμε με τις αναφορές αυτού του άρθρου τόσο στη νομοθεσία όσο και στις επιστημονικές απόψεις γύρω από τις διδακτικές επισκέψεις. Δεν παραβλέπουμε επίσης το οικονομικό κόστος αυτών των επισκέψεων και που επίσης επηρεάζουν αρνητικά τους γονείς σε ορισμένες περιπτώσεις. Αν όμως γνωρίζουμε την τεράστια παιδαγωγική αξία αυτών των επισκέψεων, σίγουρα θα προτιμήσουμε να κάνουμε οικονομία σε κάτι άλλο και όχι να στερήσουμε από το παιδί μας τη συμμετοχή του στις διδακτικές επισκέψεις που πραγματοποιεί η τάξη του.
Επίσης θα αναφέρω ότι στα μουσεία της Αθήνας είναι πλέον θεσμός η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και όχι η "στεγνή" ξενάγηση των παιδιών στις αίθουσες και στις προθήκες των μουσείων. Το κάθε μουσείο χειρίζεται τα εκπαιδευτικά προγράμματα με το δικό του τρόπο και μπορεί κανείς να συναντήσει όχι μόνο ποικιλία προσέγγισης αλλά και διαφορές στην ποιότητα των προγραμμάτων. Τα πλέον επιτυχημένα προγράμματα προβλέπουν ενημέρωση του εκπαιδευτικού της τάξης πριν την επίσκεψη ώστε να προηγηθούν δραστηριότητες προετοιμασίας των μαθητών για όσα θα δουν και θα ζήσουν στο μουσείο. Επίσης εμπλέκουν τους μαθητές σε δραστηριότητες κατά την επίσκεψή τους και διανέμουν υλικό ώστε να συνεχιστεί η εργασία και στην τάξη και να επεκτείνουν τα παιδιά τις γνώσεις τους.
Ως παράδειγμα εδώ θα αναφέρω το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, το Μουσείο Παιδικής Τέχνης, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (ΜΕΛΜΟΚΕ), το Θωρηκτό Αβέρωφ, το Παιδικό Μουσείο κ.ά.
Αξίζει να τονιστεί πως χάρη στις έντονες διαφορές ποιότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων κάποιων μουσείων, γίνεται μάχη στην αρχή της χρονιάς από τους εκπαιδευτικούς για να κλειστούν επισκέψεις στους πιο οργανωμένους για μαθητές χώρους. Κι όταν λέμε αρχή της χρονιάς εννοούμε πριν ακόμη γίνει ο αγιασμός... Τις πρώτες δηλαδή δέκα μέρες του Σεπτέμβρη που οι μαθητές δεν έχουν ακόμη έρθει στο σχολείο αλλά οι εκπαιδευτικοί έχουν επανέλθει από τις θερινές τους διακοπές. Έτσι, πριν ακόμη αρχίσουν καλά καλά τα μαθήματα, οι δάσκαλοι των τάξεων καταθέτουν στο διευθυντή του σχολείου πλήρες πρόγραμμα εκπαιδευτικών επισκέψεων για όλη τη σχολική χρονιά ή το λιγότερο για το τρίμηνο που ακολουθεί. Όπως δηλαδή προβλέπει και το Προεδρικό Διάταγμα 201 που αναφέρθηκε παραπάνω:
[...]Οι διδακτικές επισκέψεις [...] Ορίζονται με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων και εντάσσονται στον ετήσιο ή τριμηνιαίο προγραμματισμό ο οποίος υποβάλλεται στο Σχολικό Σύμβουλο. Ο Σχολικός Σύμβουλος μπορεί να διατυπώνει τις δικές του τυχόν παρατηρήσεις και προτάσεις για το περιεχόμενο του σχεδιασμού. Με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων μπορούν να πραγματοποιούνται έκτακτες επισκέψεις, εκδηλώσεις και δραστηριότητες, για τις οποίες ενημερώνονται τόσο o Σχολικός Σύμβουλος όσο και ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης ή του Γραφείου Εκπαίδευσης.[...]
Στην Ήπειρο η κατάσταση διαφέρει αρκετά από την Αθήνα. Φυσικά ισχύει και εδώ το Προεδρικό Διάταγμα 201 όμως οι χώροι που επισκέπτονται οι μαθητές δε διαθέτουν οι περισσότεροι την οργάνωση των αντίστοιχων χώρων της Αθήνας. Επιπλέον οι επιλογές είναι περιορισμένης έκτασης. Πχ υπάρχει τρομακτικό έλλειμμα χώρων τέχνης για παιδιά. Και ειδικά στη Θεσπρωτία όπου ακόμη και αίθουσα κινηματογράφου για ενήλικες είναι ανύπαρκτη. Φυσικά απουσιάζει το παιδικό θέατρο και μόνο κάποιοι περιοδεύοντες θίασοι θυμούνται αραιά και πού την περιοχή μας.
Θυμάμαι την έκπληξη που ένιωσα όταν στις αρχές της χρονιάς πήγαμε στα Γιάννενα να δούμε σινεμά και άκουσα από παιδάκια ότι πρώτη φορά θα έμπαιναν σε αίθουσα κινηματογράφου. Το ίδιο δήλωσαν και σήμερα. Πως δεν είχαν ξαναδεί ποτέ τους Πινακοθήκη... Ο ενθουσιασμός τους λοιπόν ήταν φυσικό να ξεχειλίζει από το νέο παράθυρο που τους ανοίχτηκε έστω και αν μόνο ξεναγήθηκαν στις αίθουσες και δεν παρακολούθησαν κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Αυτό όμως θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Και να βρούμε τον τρόπο ώστε τα Θεσπρωτόπουλα να έχουν ίσες ευκαιρίες με τα παιδιά της Αθήνας στους τόσο σημαντικούς τομείς της επαφής τους με τους χώρους ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Είναι μάλιστα παρήγορο που μια τέτοια προσπάθεια είχε αρχίσει στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ηγουμενίτσας αλλά και υπάρχει ως επιλογή και στην Πινακοθήκη που σήμερα είδαμε. Ας ελπίσουμε ότι και από τη μεριά των μουσείων θα συνεχιστούν και θα πολλαπλασιαστούν οι προσπάθειες αλλά και από τη δική μας μεριά θα ξεπεράσουμε τα όποια εμπόδια για να τις αξιοποιούμε ανάλογα. Πχ τον σκόπελο του οικονομικού κόστους αλλά και της πλήρους συμμετοχής όλων των μαθητών της τάξης.
Ένα ακόμη μεγάλο εμπόδιο είναι και η κατάσταση πολλών αρχαιολογικών χώρων του τόπου μας αλλά και άλλων χώρων πολιτισμού. Πχ επισκέφθηκα πρόσφατα τη Ντόλιανη (αρχαία Φανοτή), θέλοντας να προετοιμάσω διδακτική επίσκεψη των μαθητών μου εκεί. Και τη βρήκα κλειδωμένη. Πικράθηκα αφάνταστα. Ιδιαίτερα όταν πρόσεξα τις πινακίδες με τα αστρονομικά ποσά που έχουν διατεθεί για την ανάδειξη του χώρου. (1.200.000 ευρώ από το 2002 έως το 2008 ) Ρώτησα και έμαθα πως τα ίδια συμβαίνουν στα Γίτανα, στην Ελέα, στο Δυμόκαστρο (αρχαία Ελίνα). Δεν υπάρχουν φύλακες τους χειμερινούς μήνες και οι αρχαιολογικοί χώροι μένουν κλειστοί. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα λαογραφικά μουσεία του νομού μας, δεν υπάρχουν άνθρωποι να τα κρατάνε ανοιχτά... (πχ τη λαογραφική συλλογή Μήτση στην Ηγουμενίτσα).
Αντίθετα μια πολύ συστηματική εργασία γίνεται από το Περιβαλλοντικό Κέντρο Φιλιατών αλλά και τον Φορέα Διαχείρισης στενών και εκβολών Καλαμά και Αχέροντα. Ο τελευταίος έχει μάλιστα πραγματοποιήσει παρουσίαση και στο σχολείο μας ενώ προχτές παρακολουθήσαμε στο Πάνθεον ημερίδα του Περιβαλλοντικού Κέντρου. Επιμορφωτική ημερίδα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος οργανώσαμε επίσης στο σχολείο μας με τη συνεργασία της Helmepa Junior ενώ ταυτόχρονα υλοποιούμε και αντίστοιχο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Όμως οι διδακτικές επισκέψεις και εκδηλώσεις δεν μπορεί να περιορίζονται μόνο σε θέματα περιβαλλοντικής αγωγής... Κι έτσι βρισκόμαστε αναγκασμένοι να ταξιδεύουμε πολλά χιλιόμετρα με τα παιδιά και εκτός νομού. Συνακόλουθα και να περιορίζουμε τις επισκέψεις καθώς και η ταλαιπωρία των παιδιών είναι μεγάλη και τα έξοδα δυσβάστακτα για τους γονείς.
Να, για παράδειγμα: Πήγαμε σήμερα Μέτσοβο. Μόνο για έξοδα μετακίνησης το κάθε παιδί πλήρωσε 10 ευρώ. Και πόσο τελικά μείναμε στο Μέτσοβο; Δύο ώρες... Και μάλιστα παρατείνοντας το χρόνο επιστροφής πέραν του κανονικού ωραρίου του σχολείου. Υπό αυτές τις συνθήκες ούτε εκπαιδευτικό πρόγραμμα μπορούμε να παρακολουθήσουμε. Και για το οικονομικό σκέλος αλλά και από θέμα χρόνου, αφού μόνο για την ξενάγηση χρειαστήκαμε μία ολόκληρη ώρα!
Την άλλη φορά πάλι, που είχαμε προγραμματίσει παρακολούθηση θεατρικής παράστασης στα Ιωάννινα, αναγκαστήκαμε να την ακυρώσουμε την τελευταία στιγμή. Αιτία τα ξαφνικά προβλήματα στην Εγνατία και που κατέστησαν αδύνατη τη μετάβασή μας. (από τον παλιό δρόμο θα χρειαζόμασταν τουλάχιστον δύο ώρες να πάμε και άλλες δύο να γυρίσουμε)
Και δεν είναι μόνο ο χρόνος και τα έξοδα. Είναι και οι κίνδυνοι κατά τη μεταφορά των μαθητών. Όσο μακρύτερος ο δρόμος, τόσο περισσότεροι και οι κίνδυνοι. Όταν μάλιστα προκύπτουν και έκτακτες καταστάσεις, είτε από ανεξέλεγκτα φυσικά φαινόμενα είτε από ανθρώπινο λάθος και αμέλεια, οι εκπαιδευτικοί φτάνουμε στα όριά μας και κινδυνεύουμε από έμφραγμα από την τεράστια ψυχολογική πίεση. Ευτυχώς βέβαια που έρχεται συνήθως κλιμάκιο της τροχαίας πριν ξεκινήσουμε και με τον έλεγχο που κάνει περιορίζονται κάποιοι κίνδυνοι. Τουλάχιστον αυτοί που αφορούν την κατάσταση οχημάτων και οδηγών.
Έτσι, για όλους αυτούς τους λόγους, δεν είναι να απορείς που στα σχολεία της Θεσπρωτίας εξακολουθούν να επιβιώνουν οι περίπατοι σε κοντινές με το σχολείο αλάνες ή γήπεδα, ενώ στα σχολεία της Αθήνας έχουν από χρόνια καταργηθεί ως ασυμβίβαστοι με το ρόλο του νέου σχολείου και τη σύγχρονη φιλοσοφία περί διδακτικών επισκέψεων. Ειλικρινά δε θυμάμαι τα τελευταία δέκα χρόνια να κάναμε τέτοιο περίπατο με σχολείο της Αθήνας και ήταν δεδομένο πως τέτοιοι περίπατοι έχουν πλέον καταργηθεί. Όχι πως δεν πηγαίναμε περπατώντας σε διάφορους κοντινούς χώρους. Πηγαίναμε αλλά πάντα στο πνεύμα του προεδρικού διατάγματος 201. Πχ κάντε κλικ εδώ για επίσκεψη που είχα κάνει με παιδιά Πρώτης τάξης σε κοντινό με το σχολείο Ιχθυοπωλείο.
Κάντε όμως κλικ και εδώ για να δείτε τι σημαίνει σήμερα διδακτική επίσκεψη για τα σχολεία της Αθήνας. Αλλά κι εδώ , εδώ, εδώ, εδώ ή και εδώ... Ειδικά ο τελευταίος σύνδεσμος αφιερώνεται σε όσους πιστεύουν πως οι διδακτικές επισκέψεις είναι περιττές και τα παιδιά χρειάζονται περισσότερο περιπάτους για να ξεσκάνε. Ποιος είπε ότι μια διδακτική επίσκεψη δεν μπορεί να αφορά και την απλή ψυχαγωγία των παιδιών; Ψυχαγωγία όμως. Αγωγή της ψυχής και όχι το φτηνό υποκατάστατο της σημερινής υποκουλτούρας που η ελληνική γλώσσα το ξεχωρίζει και το λέγει διασκέδαση.
Και θέλω να πιστεύω ότι παρά τις αντιξοότητες που συναντάμε στη Θεσπρωτία ως προς τις διδακτικές επισκέψεις, τα παιδιά μας σήμερα βίωσαν έμπρακτα τη διαφορά ανάμεσα στο διασκεδάζω και στο ψυχαγωγούμαι. Με απόδειξη τα ματάκια τους που άστραφταν από ικανοποίηση βγαίνοντας από την Πινακοθήκη Αβέρωφ και παρά την κούραση που ένιωθαν...
Μακάρι στο μέλλον να καταφέρουμε να τους εξασφαλίσουμε παρόμοιες χαρές χωρίς να χρειάζεται να τα επιβαρύνουμε σωματικά με πολύωρες διαδρομές αλλά και με μικρότερο κόστος για τους γονείς.
Ακατόρθωτο δεν είναι. Αρκεί να υπάρξει θέληση και συντονισμός των ενεργειών ημών των μεγάλων. Για παράδειγμα θα μπορούσαν κάποια μεγάλα μουσεία και άλλοι χώροι για παιδιά της πρωτεύουσας να υιοθετήσουν το θεσμό "το μουσείο ταξιδεύει"... Όπως το έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή για τα εκπαιδευτικά της προγράμματα η Helmepa Junior αλλά και διάφορες βιβλιοθήκες. Και αντί να πηγαίνουν τα παιδιά στο Μουσείο να έρχεται το Μουσείο στα παιδιά.
Δε λέω πως αυτό είναι εύκολο (δει δε χρημάτων) ούτε πως μπορεί να γίνει με όλα τα μουσεία. Ούτε με συμμετοχή μεμονωμένων σχολείων. Γι' αυτό και είναι προαπαιτούμενα και η θέληση και ο προγραμματισμός των ενεργειών. Αλλά και η συνεργασία όλων των φορέων που σχετίζονται με το σχολείο.
Το παράδειγμα για τη συνεργασία μας το έδωσε και η πρόσφατη εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας όπου αναφέρεται ότι για την παρακολούθηση θεαμάτων απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Συλλόγου Γονέων του κάθε σχολείου και όχι μόνο η απόφαση του συλλόγου διδασκόντων. (περισσότερα εδώ) Και παραθέτω από την εγκύκλιο αυτή τα εξής σημαντικά:
"Σας ενημερώνουμε ότι κατά το νέο σχολικό έτος 2010- 2011 την απόφαση για τα θεάματα (παραστάσεις θεατρικές, κουκλοθεατρικές, θεάτρου σκιών και κινηματογραφικές ταινίες) που θα παρακολουθήσουν οι μαθητές, θα λαμβάνουν από κοινού ο Σύλλογος Διδασκόντων και ο Σύλλογος Γονέων του κάθε σχολείου. Οι παραστάσεις που απευθύνονται στους μαθητές θα πρέπει να συμβαδίζουν με τους σκοπούς και τις αξίες της παιδαγωγικής, όπως είναι η ψυχική καλλιέργεια, η βίωση των αξιών της ζωής, η γνώση και η ορθή αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων. Επίσης θα πρέπει να ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα και την αντιληπτική ικανότητα της ηλικίας των μαθητών στους οποίους απευθύνονται και να διαθέτουν άρτιο λόγο και άψογο περιεχόμενο. "
Συνεργασία... Και ειδικά ανάμεσα στο σχολείο και στην οικογένεια. Διότι το σχολείο δεν είναι μια αποκομμένη νησίδα, το νέο σχολείο, αλλά οφείλει να βρίσκεται σε σχέση διαρκή, στενή και συστηματική, με ολόκληρη την κοινότητα που το περιβάλλει.
Και διότι οι γονείς έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στο έργο του σχολείου.
Κυρίως όμως διότι όλες οι σχετικές επιστημονικές έρευνες έχουν διαπιστώσει θετικές και μεγάλες επιδράσεις από τη συνεργασία αυτή στην επίτευξη των στόχων του σχολείου. Ενώ η αντίληψη πως το σχολείο αποτελεί φέουδο των εκπαιδευτικών ούτε από τη σύγχρονη παιδαγωγική επιστήμη υποστηρίζεται ούτε από τη νομοθεσία της χώρας. Και είναι λάθος ασυγχώρητο με πρόσχημα την παιδαγωγική ελευθερία του εκπαιδευτικού να λησμονούμε την υποχρέωσή του να τηρεί τον όρκο που έδωσε για να προσληφθεί: Την υπακοή στο Σύνταγμα και στους νόμους. Εξάλλου, όπως είπε και ο ποιητής: "Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία".
Κλείνοντας λοιπόν την εκτενή αυτή αναφορά στις διδακτικές επισκέψεις, θα πω ότι οι σχολικές εξορμήσεις δε γίνονται για να περάσουν καλά οι μαθητές, χάνοντας τα μαθήματα μιας μέρας. Γιατί έτσι παραδεχόμαστε πως οι μαθητές υποφέρουν μέσα στο σχολείο...
Περισσότερο ακόμη δε γίνονται για να περάσουν καλά οι δάσκαλοι, γλιτώνοντας την εργασία αυτής της μέρας. Και το γιατί είναι θαρρώ αυτονόητο.
Ούτε για να τα οικονομήσουν οι διάφοροι που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά περί τις σχολικές εκδρομές. Είτε λέγονται λεωφορεία, είτε κινηματογράφοι είτε οτιδήποτε άλλο...
Οι διδακτικές επισκέψεις γίνονται γιατί έτσι θεωρεί η παιδαγωγική επιστήμη ότι βελτιώνεται η ποιότητα της εκπαίδευσης και με στόχο να μπορέσουν οι σημερινοί μαθητές να ζήσουν αύριο μια καλύτερη ζωή. Μια ολόκληρη ζωή καλύτερη. Αυτό μετράει. Κι όχι το περάσαμε καλά για μια μέρα.
Όσο για τους δασκάλους και τους διάφορους επαγγελματίες αυτοί πληρώνονται από την κοινωνία οι μεν και από τους γονείς οι δε για να κάνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την εργασία τους κι όχι για να περνάνε καλά οι ίδιοι.
Οι δε παιδαγωγοί; Που δεν αισθάνονται υπάλληλοι αλλά λειτουργοί; Ε, αυτοί έτσι κι αλλιώς ένα και μόνο τους καίει. Το καλύτερο μέλλον του λαού και του τόπου μας και το καλύτερο μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας. Κι όχι η προσωπική τους καλοπέραση.
Κοινό σημείο αναφοράς με τους γονείς το ότι το έργο του παιδαγωγού υλοποιείται δια μέσου της αγωγής που προσφέρει στα παιδιά. Και είναι δεδομένο πως κάθε φυσιολογικός γονιός ένα επίσης τον καίει. Το καλό του παιδιού του.
Να γιατί παιδαγωγοί και γονείς οφείλουν να συναποφασίζουν για το δέον γενέσθαι για το καλό των παιδιών. Και σοφά το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε και σε θεσμοθέτηση της κοινής απόφασης γονιών και δασκάλων στο θέμα της παρακολούθησης θεαμάτων. Αλλά και προβλέπει εδώ και χρόνια έγκριση του γονιού για συμμετοχή του παιδιού στις επισκέψεις. Κι ακόμη επιτρέπει και παρουσία των γονιών στις επισκέψεις αυτές όπως και στις διάφορες εκδηλώσεις του σχολείου. Στόχος δεν είναι να ελέγχουν οι μεν του δε ούτε και η απλοϊκή σύσφιξη σχέσεων ανάμεσα στους φορείς της σχολικής κοινότητας. Μα η για το κοινό καλό όλων συνεργασία. Που δεν μπορεί να είναι άλλο από το καλύτερο αύριο των σημερινών παιδιών.
_____________________________
* Περισσότερα για το θέμα της αξιοποίησης των μουσείων στη διδακτική μας πράξη μπορεί κανείς να μάθει μελετώντας το βιβλίο (και διδακτορική διατριβή) της Διοτίμας Λιαντίνη: ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ, Αθήνα 2001, Βιβλιογονία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου